11
- 1 -
Het formulier
om het Heilig Avondmaal te houden
Hoe komen we aan ons avondmaalsformulier?
Als het over de Drie Formulieren van Enigheid gaat, zullen we het ant-
woord misschien nog wel weten.
De Nederlandse Geloofsbelijdenis is rond 1560 opgesteld door Guido
de Brès en in zijn definitieve vorm vastgesteld door de Synode van Dor-
drecht, 1618/1619.
De Heidelbergse Catechismus is in 1563 in opdracht van de keurvorst
van de Palts opgesteld door Zacharias Ursinus en Caspar Olevianus, en
kreeg vanaf 1578 een plaats in de leerdiensten.
De Dordtse Leerregels zijn opgesteld door de Nationale Synode van
Dordrecht, 1618/1619.
Maar hoe zit het met het avondmaalsformulier?
We noemen het een van de liturgische geschriften, net als het doop-
formulier en de verschillende andere formulieren. Die formulieren
staan niet op één lijn met de belijdenisgeschriften, maar ze hebben toch
kerkelijk gezag. In verschillende reformatorische kerken in ons land zijn
ze aanvaard om gebruikt te worden, zoals in het geval van dit formulier
bij het Avondmaal. In meerdere kerken wordt erop toegezien en wordt
bij kerkvisitatie gevraagd naar het gebruik van het formulier. Overigens
weten we uit de tijd van de Nadere Reformatie in de zeventiende eeuw
dat niet iedereen hetmet dit gebruik eenswas. Bekend is in ieder geval de
strijd die de bekende dominee van Sluis in Zeeuws-Vlaanderen, Jacobus
Koelman, tegen het gebruik van formulieren gevoerd heeft.
Het avondmaalsformulier is dus geen particulier geschrift, maar het is
prediking van de kerk. Daarin geeft de kerk onderwijs, naar het woord