Schrijven op de tegelvloer
Jojanneke Nijsse schreef onder andere Het einde van de ladder, De zwerftocht van rabbi Salomon en een bijbels dagboek. ‘Het schrijven zelf is het leukst om te doen. Het boek maakt me niet zoveel uit.’
Tekst: Leanne Monster
Een oud boekje…
In november 2004 schreef Jojanneke haar eerste boek. Lang daarvoor had ze een kistje gevonden met daarin een heel oud boek over rabbi Salomon Duijtsch, écht gebeurd. Dat was geschreven in Oudnederlands, wat erg moeilijk leest.
Doorvertellen
‘Het duurde erg lang voor ik genoeg zin had om het te lezen. Maar toen ik eenmaal ‘in het verhaal’ zat, kon ik bijna niet meer stoppen. Ik bleef maar lezen en lezen tot het helemaal uit was,’ lacht de schrijfster. In het boekje stonden zulke mooie verhalen over rabbi Salomon. Dat wilde ze ook aan kinderen vertellen, want Jojanneke is ook juf. Maar hoe?
Eindelijk schrijven
‘Met het boekje op schoot heb ik veel gebeden of de Heere wilde laten zien wat ik moest doen,’ vertelt ze verder. In de Bijbel las ze: Bid en werk. Daarom ging ze naar uitgeverij Den Hertog en vroeg: ‘Zou ik hier een boek over kunnen schrijven?’ Eerst moest ze bedenken welke verhalen in het boek zouden komen. Daarna schreef ze alvast het eerste hoofdstuk. Dat vond de uitgeverij heel goed en Jojanneke mocht De zwerftocht van rabbi Salomon schrijven.
Grote rommel
Drie maanden lang typte ze op de computer aan het verhaal over rabbi Salomon. ‘Om mij heen was het een grote rommel. Overal lagen boeken. Over joden en christenen. Over de tijd waarin het verhaal speelt. Over de kleding die de mensen toen droegen.’ Alles bij elkaar werd dat één verhaal.
Doel
Toen was het boek eindelijk klaar. Alle foutjes waren eruit gehaald en Jojannekes eerste werk lag in de winkel. ‘Het schrijven zelf is het leukst om te doen. Het boek maakt me niet zoveel uit,’ zegt de schrijfster daarover. Ze schreef speciaal voor kinderen ‘en met heel mijn hart voor God.’ Ze hoopt dat kinderen God leren kennen door De zwerftocht van rabbi Salomon.
Nog een boek
En schreef ze toen meteen nog een boek? Jojanneke vertelt: ‘Het is net als een oma met een breiwerkje. Als het ene vestje bijna af is, begint ze al aan de volgende. Zo ging dat bij mij ook. Ik had het erg druk, maar miste het schrijven en liep telkens maar rondjes om de computer heen.’
Dappere christin
Daarom belde ze naar de uitgeverij om te vragen of ze nog een boek mocht schrijven. Nu over Perpetua, een christin die in de arena gedood werd om haar geloof. Ook dit verhaal is echt gebeurd. Perpetua schreef zelfs een dagboek over de laatste dagen van haar leven. ‘Het mooie was dat zij zichzelf geen dappere christin vond. Ze leefde elke dag uit de kracht die God haar gaf.’
Verdrietig en blij
Deze vrouw kreeg een droom van de Heere over een ladder die naar de hemel ging. Daarom heet het boek Het einde van de ladder. Rino Visser heeft daar prachtige tekeningen bij gemaakt in het boek. Zo kunnen alle lezers zien wat Perpetua ook zag; dat heeft ze zelf opgeschreven in haar dagboek.
‘Soms vragen kinderen aan mij: “Vond u het moeilijk om een verhaal te schrijven dat slecht afloopt?” Dan vraag ik: “Vonden jullie het een verdrietig einde?” Eigenlijk niet. Perpetua sterft wel, maar ze mag naar de hemel gaan. Dan is het toch een blij einde.’
Bijbels dagboek
Jojanneke schreef ook een bijbels dagboek voor kinderen. Het heet Onderweg. Dat is heel iets anders dan het schrijven van een leesboek. Het duurde zelfs twee jaar voor het dagboek af was. ‘Maar het is wel het leukste boek dat ik geschreven heb,’ vindt de schrijfster. Zelf leest ze graag boeken van dominee Spurgeon. Hij gebruikt veel verhaaltjes en voorbeelden om de Bijbel uit te leggen. Net zoals Jezus deed met gelijkenissen. ‘Dat vind ik heel mooi. Kinderen kunnen zo veel beter onthouden waar het over gaat.’
Voorbeeld
Voor elke week gebruikte Jojanneke een verhaal dat dominee Spurgeon vroeger in een preek verteld heeft. Bijvoorbeeld over een zonnebloem. Zonnebloemen zijn vernoemd naar de zon, omdat ze lijken op de zon. Ze volgen de zon van de vroege ochtend tot de late avond. Zonnebloemen zijn dus helemaal gericht op de zon. Zo zijn christenen (die naar Christus vernoemd zijn!) voortdurend op Hem gericht. Elke dag in die week gaat dan verder over de Bijbel, waardoor je telkens moet denken aan gericht zijn op Jezus.
Plakbriefjes
‘Ik moest er goed op letten dat alle stukjes op de juiste plaats kwamen. Geen zonnebloem in de winter en geen Kerstverhaal in de zomer.’ Thuis heeft Jojanneke een tegelvloer. Daar telde ze 52 tegels uit. Voor elke week van het jaar één. ‘Op elke tegel plakte ik een briefje en schreef daarop waar het die week over ging in het dagboek. En dan schuiven en plakken, net zolang tot het klopte.’
Verhaaltjes
Het losse verhaal kun je goed met het hele gezin lezen, bijvoorbeeld op zondagmiddag. Dan kun je er met elkaar over praten. Op andere dagen in die week komt dat losse verhaal telkens terug. ‘Als je buiten bent, zie je misschien wel een zonnebloem staan. Dan denk je terug aan het stukje uit het dagboek en aan de Heere Jezus. Mooi, hè?’
Nieuw boek ‘breien’
Jojanneke is alweer bezig met het voorbereiden van een nieuw boek. ‘Net als bij de oma met het breiwerk: de wol heb ik al in huis en ik weet al wat ik ga breien.’ Dit nieuwe boek gaat over een jongen die in een weeshuis woont. Dat weeshuis is van Spurgeon, de man van de verhaaltjes.
Zelf verzinnen
Waarom schrijft Jojanneke alleen waargebeurde verhalen en verzint zij ze niet zelf? ‘Wat een moeilijke vraag. In dat soort boeken bedenk je zelf vervelende dingen die gebeuren. Ik ben bang dat je dan ook zelf wil bedenken hoe God alles weer goed maakt op het einde van het verhaal. Terwijl God dingen soms zo anders oplost dan wij zelf kunnen verzinnen.
Ik zou bijvoorbeeld nooit zelf durven bedenken hoe Perpetua over de hemel droomde. Daar kon ik nu wel over schrijven, omdat ik zeker wist dat het écht zo gegaan is. Ik lees graag “verzonnen boeken” hoor, maar ik schrijf liever verhalen die echt gebeurd zijn.’
