9
1. Zie J. van Genderen, ‘De doop bij Calvijn’, in: W. van ’t Spijker e.a.(red.),
Rondom de
doopvont. Leer en gebruik van de Heilige Doop in het Nieuwe Testament en in de geschiedenis
van de westerse kerk,
Kampen 1983, 263.
2. Zie L.G.M. Alting von Geusau,
Die Lehre von der Kindertaufe bei Calvin
.
Gesehen im Rahmen
seiner Sakraments- und Tauftheologie,
Bilthoven/Mainz 1963, 33.
1. Inleiding
De breuk binnen de Rooms-Katholieke Kerk in de zestiende
eeuw, waaruit de kerk van de Reformatie ontstaan is, heeft mede
een oorzaak in een belangrijk verschil van visie op de leer van de
sacramenten. Waar de Rooms-Katholieke Kerk zeven sacramenten
leert, is er binnen de kerken van de Reformatie de eensluidende
visie dat er twee sacramenten aan de christelijke gemeente gegeven
zijn, namelijk de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal. Waar
de kerken van de Reformatie de noodzaak van het geloof aan
de zijde van de mens onderstrepen voor de effectiviteit van de
sacramenten, bestrijdt de kerk van Rome dit.
Ook binnen de kerken van de Reformatie bleven er verschillen
van visie bestaan rondom de sacramentsleer. In afwijking van de
kerken van het Luthers protestantisme, is de opvatting dat de
sacramenten het ware geloof niet werken maar (alleen) versterken
typerend voor het gereformeerd protestantisme.
Tot slot noemen we hier nog de strijd die de kerken van de
Reformatie gestreden hebben tegen de wederdopers en andere
spiritualisten, waarbij de sacramentsleer eveneens in het geding
was. Er is alle reden om te stellen dat de kerken van de Reforma-
tie inderdaad een strijd op twee fronten te voeren hadden: tegen
Rome enerzijds en tegen dopers en spiritualisten anderzijds.
1
Binnen de diverse controversen rondom de sacramentsleer speelde
het thema van de kinderdoop een uiterst belangrijke rol.
2
Binnen het gereformeerd protestantisme wordt het sacrament van