9789033130274

11 Ho o f d s t u k 1 Warschau – september 1939 De kroonluchter kwam met veel geraas naar beneden en spatte uit elkaar in miljoenen kristallen splinters zodra het gevaarte de gepolijste vloer van de bibliotheek raakte. Sophia Kumiega vloog onder de leestafel terwijl de bom insloeg. Zo goed als ze kon, pro- beerde ze de stapel eerste drukken te beschermen. En de baby in haar buik. Een tweede bom liet het gebouw op zijn grondvesten schudden en verbrijzelde het enorme raam dat van de grond tot het dak reikte, ondanks de tape die kruislings op het raam was aangebracht. Marmeren bustes barstten uiteen. Grote brokken kalk stortten neer. Hongerige vlammen vraten aan de boekenplanken. ‘Eruit! We moeten dit gebouw uit, nu!’ gilde Stefan Gadomski, de onderbibliothecaris. ‘We moeten eerst de boeken verplaatsen! De boeken moeten gered worden!’ drong de hoofdbibliothecaris aan, terwijl hij een karretje op hoge snelheid naar de andere kant van het gebouw duwde. ‘Als we ze verplaatsen is er grote kans dat de volgende bom daar zal vallen!’ riep pan Gadomski. ‘Dan verplaatsen we ze naar de kelder,’ schreeuwde de bibliothecaris terug.