9789033130236

11 Ten geleide H et boek dat de lezer hierbij in handen neemt, biedt een kennismaking met het gezelschapsleven in de tweede helft van de achttiende eeuw. We volgen ouderling Theodorus Avinck Thz. die als een ‘oefenaar’ optreedt tijdens samenkomsten in Utrecht en omgeving. Hij doet dat met toestemming van zijn kerkenraad, en onder grote belangstelling. Het geheim daarvan is allereerst de diep bewogen en anderzijds sprankelende prediking van wet en Evangelie. Hij is voortdurend in gesprek met zijn onbekeerde luisteraars en legt de noodzaak van de innerlijke vernieuwing aan hun hart. Dat is al direct het geval bij de over- denking van Jesaja 45 vers 22: ‘Wendt u naar mij toe, wordt behouden, alle gij einden der aarde, want Ik ben God, en niemand meer.’ Avinck gaat ook in op vragen uit de praktijk der godzaligheid. Herhaaldelijk spreekt hij over het komen tot Christus. Wie mag leven onder de ruime, wel- menende en onbegrensde prediking van het Evangelie, wordt ook geroepen zijn of haar verantwoordelijkheid onder ogen te zien. Ook komen het noodzakelijke werk van de Geest, de ware evangelische verootmoediging en de invloed daarvan op het geloof aan de orde, alsook de volheid en de algenoegzaamheid van de gezegende Middelaar. De oefeningen vallen op door een heldere uiteenzetting van de kernpunten uit de gereformeerde leer. De tijd waarin Avinck leefde, de tweede helft van de achttiende eeuw, kenmerkte zich door een toenemende invloed van de Verlich- ting in de samenleving maar ook in de kerk. De voorstanders van de Verlichting noemde hij met een sprekende zinspeling ‘de zogenaamde Toleranten’ of ‘de onverdraagzame Toleranten’. Geen wonder dat Avinck op zijn samenkomsten, daartoe onder anderen gestimuleerd door zijn oudere vriend dr. A. Comrie, ook de nodige aandacht besteedde aan de kennis van de zuivere en op Gods Woord gegronde genadeleer. Deweerklank die de oefeningen vanAvinck vond bij veel kerkgangers, bleek in de loop van de tijd in een aantal herdrukken, waarvan de huidige uitgave voorlopig de laatste is. Deze uitgave kenmerkt zich door een volledige hertaling van alle