Wilhelmus à Brakel

10 eeuwwaarin de godsdienst overal aanwezigwas.Het Bijbelse denken zat tot in de haarvaten van vrijwel ieder mens. Het diepe besef dat er een God is Die alles bestuurt, stempelde het denken en doen van de mensen in die tijd. Tegen de achtergrond van het hele leven was de wetenschap dat er een anderewerkelijkheid is die de zichtbare, aardse werkelijkheid overstijgt en die een beslissend karakter heeft. Deze manier van denken is veel 21e-eeuwers, die allen in sterke of minder sterke mate beïnvloed zijn door de secularisatie, vreemd geworden. Hoe dacht en leefde Wilhelmus à Brakel, die jarenlang predikant was en geestelijk leiding gaf aan zijn gemeenten? Waarom schreef hij zoveel, en nog belangrijker: waarom schreef hij wat hij schreef, wat dreef hem? Hoe beoordeelde hij de omslag van het confessionele tijdperk naar de tijd van de Verlichting? Hoe ging hij ommet verdriet? Waarom spreken zijn boeken tot vandaag de dag zoveel mensen aan? In deze levensbeschrijving probeer ik antwoorden op deze en andere vragen te geven. Het zich verdiepen in het verleden is een belangrijke bezigheid. Over de zin van de geschiedenis is veel geschreven. Het is bovendien een Bijbelse opdracht. InPsalm78wijstAsaf erop dat we het verleden niet mogen vergeten. Het is onze plicht omde loffelijkheden des Heeren te vertellen.Die opdracht voorkomt dat een biografie een hagiografie wordt. Het doel van die opdracht is immers niet om Wilhelmus à Brakel op een voetstuk te plaatsen en hem te claimen voor bepaalde standpunten. Daar was hijzelf overigens ook een tegenstander van. Hij besefte dat hij een zondig mens was, die alleen van genade moest leven. Om die reden was hij er niet voor dat er na zijn overlijden tijdens een kerkdienst een rouwpreek aan hem gewijd zou worden. In dit boek wil ik niet speculeren. Daarom komt Wilhelmus à Brakel zelf ruimschoots aan het woord. Om de leesbaarheid van de citaten te vergroten, heb ik me wat de Redelijke Godsdienst betreft gebaseerd op demeest recente volledige uitgave die in 2010 gepubliceerd is. De citaten uit zijn andere werken, voor zover ze al niet hertaald waren, zijnmet behoedzaamheid in hedendaags Nederlands overgezet.Het uitgangspunt daarbij was uiteraard om bij de oorspronkelijke tekst