Van hart tot hart

14 bepaalt de aard van de communicatie. Er is schriftelijke communicatie (zoals per brief, e-mail), geluidscommunicatie (zoals tamtam, telefoon, radio) en communicatie via beelden (zoals foto, video, tv, webcam). In het pastoraat kan eenmediummiddel zijn ompersoonlijke communi- catie tot stand te brengen. Te denken valt aan telefoon- en mailcontact. Bij telefonische communicatie kan er gemakkelijk ruis optreden. Er is geen oogcontact en lichaamstaal. Soms ‘verstaan’ zender en ontvanger elkaar als je kunt voortborduren op een eerder contact. De gespreks- partners moeten bedenken dat er gemakkelijk ruis ontstaat. Voor mail- contact geldt hetzelfde. Er zijn zenders en ontvangers die in staat zijn om feiten en gevoelens correct weer te geven. Zo gebeurde dat vroe- ger wel in brieven. Toch blijft het altijd een deel van de werkelijkheid, omdat de wisselwerking beperkt is. Hetzelfde geldt voor contact via e-mail. Bij het pastorale gesprek kan communicatie via eenmediumeen opstapje zijn, maar nooit een volledige vervanging van direct contact. 3. Communicatie gezien vanuit zender en ontvanger Als we communicatie indelen op basis van deelnemende partijen (zen- der en ontvanger), valt te denken aan persoonlijke communicatie, groepscommunicatie enmassacommunicatie. In deze uitgave over pas- torale communicatie beperken we ons tot persoonlijke communicatie. Communicatie is een doorlopend proces, waarin twee of meer per- sonen informatie uitwisselen. Als er tussen gesprekspartners verschillen zijn in het referentiekader, treedt er ruis of storing op in de communicatie. De storing kan ont- ◀ ◀ ◀ ◀ Persoon A - zender In pastorale situatie: pastor Brengt informatie over vanuit: • kennis • ervaring • normen • vooroordelen • zicht op situatie van en relatie met ontvanger Boodschap Via kanalen van • spreken • lichaamstaal Persoon B - ontvanger In pastorale situatie: pastorant Ontvangt informatie vanuit: • kennis • ervaring • normen • vooroordelen • zicht op situatie van en relatie met zender figuur2. Communicatieproces met zender en ontvanger