De mevrouw van de kinderbijbels
Laura Zwoferink en haar man Jan verhuisden in 2007 vanuit de Randstad naar het stille Lopikerkapel. In Krimpen aan den IJssel schreef Laura van 2004 tot 2006 aan het eerste deel van de serie kinderbijbels Kijk en Luister. In korte tijd werden daar duizenden van verkocht.
Tekst: Leanne Monster
Met een kop thee en een warme stroopwafel gaat ze er goed voor zitten. Vanaf haar kinderjaren was het Laura’s wens om schrijfster te worden. Ze werd juf en vond het heerlijk om te vertellen in de klas. Maar schrijven? Dat kwam er niet van.
Hoe kwam u er dan bij om een kinderbijbel te schrijven?
Dat is een lang verhaal, maar ik zal het samenvatten. In Krimpen aan den IJssel was ik adjunct-directeur van een basisschool. Daarnaast werd een reformatorische peuterspeelzaal opgericht. Ik was daar ook bij betrokken. De leidsters van de peuterspeelzaal vroegen zich af hoe ze een bijbelse vertelling konden doen voor peuters. Juist op dat moment vroeg uitgeverij Den Hertog aan mij of ik een peuterbijbel wilde schrijven. Dat sloot dus goed aan bij waar ik toen mee bezig was. Ik vond het een heel mooie taak.
U bent nu geen adjunct meer, maar nog wel actief in het onderwijs.
Dat klopt. Ik ben twee dagen per week onderwijsadviseur bij Driestar Educatief. Dat betekent dat ik scholing geef aan leidsters van peuterspeelzalen en leerkrachten. Ik geef ook ouderavonden en zit in een projectgroep over opvoeding en betrokkenheid van ouders.
Is schrijven wel te combineren met uw dagelijks werk?
Nou, je moet wel goed kunnen plannen. Voor mijn werk reis ik het hele land door. Schrijven doe ik meestal op zaterdagmiddag en in de vakanties. Ik zou niet zonder mijn baan kunnen, hoor. De combinatie met schrijven is juist fijn.
Een kinderbijbel schrijven is een vak apart. Hoe gaat dat precies?
Het begon met een bijeenkomst bij Den Hertog waar we een paar dingen hebben afgesproken. Dat we bijvoorbeeld veel kleurige tekeningen wilden en dat er geen afbeeldingen van de Heere Jezus in zouden komen. We spraken af dat we korte teksten zouden gebruiken, zodat de ouders er zelf veel bij kunnen vertellen.
Voor het eerste deel van Kijk en Luister maakte Jaap Kramer eerst de tekeningen. Daarbij schreef ik de tekst. Dat bleek niet zo handig te zijn. Bij deel twee en drie hebben we dat dus omgedraaid: eerst de tekst en daarna de plaatjes. Voor Kijk & Lees hebben we een andere tekenaar: Peter Nuyten.
Als ik begin met schrijven, maak ik eerst mijn eigen verhaal. Daar gebruik ik de Bijbel voor, de kanttekeningen en bijbelverklaringen. Daarna kijk ik hoe het verhaal in andere kinderbijbels staat beschreven. Dan verander ik regelmatig nog een woord of een zin.
Vond u het moeilijk om een bijbel voor peuters te schrijven?
Het was een mooie taak, maar ook een lastige. Het was (en is) bijvoorbeeld moeilijk om het verhaal zo dicht mogelijk bij het kind te brengen en tegelijk zo dicht mogelijk bij de Bijbel te houden. De tekst moet eenvoudig zijn, maar wel het hele verhaal vertellen. De prenten zijn een ondersteuning van het verhaal, ze beelden het eigenlijk uit. En kinderen zijn erg gericht op beeld. Ik denk dat mijn ervaring als leerkracht van jonge kinderen daarin wel heeft meegeholpen.
Gelukkig lezen er een paar mensen mee als u schrijft…
Ja, ik heb een collega uit het onderwijs die kritisch meeleest. Dat is erg fijn. Daarnaast leest er ook een meisje van acht jaar mee. Samen met haar ouders leest ze mijn verhalen en stuurt dan via de e-mail door wat ze niet begrijpt. Soms vindt ze een titel onduidelijk. Mijn man leest ook trouw mee; hij let goed op kleine details.
Hoe heeft u de verhalen gekozen die in Kijk en Luister staan?
Voor het eerste deel heeft Den Hertog een voorstel gedaan. Sowieso moesten daar de heilsfeiten, de schepping en de zondeval in komen. Daarnaast kies je de eenvoudige verhalen die kinderen vanaf twee jaar kunnen begrijpen. Voor deel twee hielden we dezelfde opzet aan, maar dan met andere verhalen. Bij deel een schreef ik uitgebreid over de schepping en de zondeval. In deel twee komt dat dan veel korter aan de orde.
De heilsfeiten beschrijf ik ook telkens vanuit andere personen. Bij de geboorte van de Heere Jezus zijn het de ene keer de herders, de andere keer Simeon en Anna die je ziet. In deel drie zie je dat we ook echt moeilijkere verhalen hebben gekozen voor iets oudere kinderen.
De uitgave bleek een groot succes. Had u dat verwacht?
Ik was verwonderd en dankbaar. Je vraagt je van tevoren af: zouden ze het mooi vinden? Den Hertog dacht van wel, maar ik was er niet zo zeker van. Kijk en Luister was ook mijn eerste boek ooit, dus extra spannend. De behoefte aan zo’n peuterbijbel was blijkbaar heel groot in christelijk Nederland. Ik kreeg veel briefjes en verhalen van kinderen en ouders die mij bedankten voor het boek. Die heb ik allemaal bewaard in een map.
Merkt u nu echt dat u ‘bekend’ bent in christelijk Nederland?
Ik hoor vaak: ‘Bent u de mevrouw van de kinderbijbels?’ Pas gaf ik ergens een cursus en een deelneemster vertelde dat ze zo´n mooie kinderbijbel had. Dat bleek die van mij te zijn, maar ze was mijn naam vergeten. Zulke dingen zijn wel grappig. Collega’s van de Driestar zijn ook heel positief en gebruiken de bijbels voor hun eigen kinderen.
Wat is uw belangrijkste doel met de kinderbijbels?
Dat de Heere het wil zegenen aan harten van kleine kinderen. Een kinderbijbel is geen vervanging voor de echte Bijbel. Pas hoorde ik van een kind dat zei: ‘Nee mama, ik wil niet die zwarte bijbel. Ik wil mijn eigen bijbel lezen.’ Dat is niet de bedoeling; het is geen vervanging, maar een opstapje naar de Bijbel.
De peuterbijbels worden niet alleen gebruikt voor kleine kinderen, maar ook voor gehandicapten.
Daar had ik helemaal niet aan gedacht bij het schrijven. Ik hoorde dat bijvoorbeeld Adullam ze gebruikt bij de dagopening. Regelmatig word ik gevraagd om een lezing te geven voor ouders van gehandicapte kinderen en voor personeel van de dagopvang. Daar kreeg ik de vraag of er voortaan geen vragen in Kijk en Luister konden komen. Bij die serie hebben we dat niet gedaan, maar bij de nieuwe serie Kijk & Lees wel.
In april 2015 stond er een interview met Laura Zwoferink in de GezinsGids.
