.jpg)
‘Ik wil dit wel blijven doen tot ik 100 jaar ben’
Tekst: Leanne Monster
Kunt u kort iets over uzelf vertellen?
Ik ben moeder van twee zonen, de oudste is 32 jaar en de jongste is 20 jaar. Ik ben geboren in Rotterdam en woon en werk er nog steeds, het water van de Maas stroomt als het ware door mijn aderen. Ik ben dan ook nogal honkvast, heb nooit een andere plek gezocht.
Hier werk ik al ruim 40 jaar als professioneel illustrator. Ik ben begonnen in de reclame, daar werd vaak tekenwerk gevraagd voor de meest uiteenlopende artikelen. Van snoepjes van Jamin tot speelgoed en bruidsjurken.
Daarnaast maak ik wel eens een zijsprong naar andere disciplines, zo word ik ook wel gevraagd kostuums te ontwerpen voor theatervoorstellingen en decors te schilderen. Toen ik op een reclamebureau een vaste baan had als illustrator/grafisch ontwerper werd ik gaandeweg ook als styliste aan het werk gezet. Dat hield in dat ik de fotoshoots begeleidde, zodat het er zo aantrekkelijk mogelijk uit kwam te zien.
Maar toen ik gevraagd werd om kinderboeken te tekenen, merkte ik al snel dat daar mijn hart lag.
Mijn opdrachtgevers zitten verspreid over het hele land. dus ik heb thuis vaak alleen telefonisch contact met hen.
Het is een beetje eenzaam beroep, maar als je daar goed tegen kan en je hebt genoeg discipline om aan de slag te gaan, soms tot zelfs diep in de nacht is het ook een heel fijn beroep. Ik wil dit wel blijven doen tot ik 100 jaar ben.
Wat voor opleiding(en) heeft u gedaan?
Ik heb aan de Willem de Kooningacademie voor beeldende kunst gestudeerd. De richting beeldhouwen, omdat toentertijd tekenen geen examenvak was, terwijl dat eigenlijk de enige richting was die me aansprak.
Wat is dat nou eigenlijk, illustreren?
Als illustrator maak je afbeeldingen die aan moeten sluiten bij de inhoud van een tekst, voor boeken in eerste instantie maar ook voor reclame, computersoftware en tijdschriften. Degene die naar het plaatje kijkt wordt geprikkeld de tekst die er bij hoort te willen lezen. Kan zich door middel van de illustraties in het verhaal inleven.
Illustraties zijn vaak getekend, Daar worden allerlei technieken voor gebruikt, zoals (water) verf, potlood, krijt of inkt. Maar foto's en collages zijn ook illustratief en worden minstens zo vaak gebruikt om een verhaal luister bij te zetten. Wat de illustrator in zijn/haar hoofd heeft kan hij of zij goed en helder op papier zetten in een eigen herkenbare stijl die bij de gegeven opdracht past.
Wanneer en hoe bent u begonnen met illustreren?
Als klein kind was ik altijd aan het tekenen. Met ieder potloodje dat ik in handen kreeg, maakte ik op ieder stukje leeg papier allerlei tekeningen bij de verhalen die ik in mijn hoofd had. Ik verveelde me alleen als ik geen puntenslijper kon vinden. Maar tekenen kun je ook buiten op de stoep met krijt of een scherf van een bloempot en in het zand gaat het ook prima. Ik tekende niet zo vaak in kleur, maar dat komt omdat we vroeger nog niet van die mooie materialen hadden als de kinderen van nu. Het resultaat was vaak toch niet zo mooi als dat ik hoopte. Ik bleef altijd oefenen met de mogelijkheden die voor handen lagen. En dat doe ik nog steeds, want ik ben het meest kritisch op mezelf, eigenlijk nooit helemaal tevreden.
Dus werk ik sinds een paar jaar digitaal. Dat had ik eigenlijk eerder moeten doen. Je kunt veel makkelijker corrigeren en aanpassen en dat heeft heel veel voordelen. Vooral met deadlines. Het is nog leuker en uitdagender om te kunnen spelen met alle creatieve mogelijkheden, om tot een goed resultaat te komen. Uiteindelijk moet je het toch in je vingers hebben, met de tools in het programma boots je alle technieken na. Zo kan ik nog steeds met waterverf, potlood, krijt of olieverf aan de slag. Ik hou nu alleen mijn handen schoon.
Waarom is dat zo leuk om te doen?
Omdat ik me, als ik lekker bezig ben helemaal kan verliezen in een andere wereld. Ik probeer zo goed mogelijk een sfeer te treffen, wil dat mijn illustratie haast een eigen leven gaat leiden. Probeer er een soort kijkdoos van te maken. na iedere bocht in de weg of net om de hoek is misschien weer een verhaaltje verstopt in het klein. Waarvan je wilt weten waar dat dan over gaat. Je kunt alles iets mooier maken, maar ook spannender en kleurrijker. Ik wil dat het koud of warm lijkt en als iets van fluweel is of van hout moet het haast tastbaar zijn. De zee krijgt soms hoge golven, het zoute water spettert om je oren, maar kan ook spiegelglad zijn, vissen springen er bovenuit en het licht is heel belangrijk. Vanachter donkere wolken en tussen de takken van de bomen. De dieren die ik vaak teken moeten een hoog knuffelgehalte hebben. Ieder haartje van hun vacht zou ik willen tekenen. En als ze hard rennen, vliegen of draven stuiven de kluiten aarde en stofwolken op omdat de vaart er in zit. De personages kijken verdrietig of geschrokken of bang en blij als het even meezit. Tenminste... zo wil ik het, en zo probeer ik het te doen.
Je begrijpt dat ik soms de tijd vergeet en daardoor vaak 's nacht aan het werk ben. Daar kan ik goed tegen, mooie muziek van prettige radio programma's en door niemand gestoord. Het wordt vaak 4.00u in de ochtend voor ik er mee stop.
Is het soms ook moeilijk? Kunt u daar een voorbeeld van geven?
Het is heel váák moeilijk. Het mooiste voorbeeld is dat ik Alleen op de Wereld mocht tekenen. Zo'n bijzondere opdracht krijg je waarschijnlijk nooit van je leven meer, dus ik wilde mijn jongste zoon als Remi afbeelden samen met de honden Capi, Dolce en Zerbino en het aapje Joli-Coeur waarmee hij optrad langs stad en land om geld te verdienen.
Terwijl hij eenzaam aan het kanaal zit waar later toevallig de boot langs zal varen waarop zijn moeder en broertje. (daar komt hij pas aan het eind van het verhaal achter) De illustratie zag er prachtig uit. Ik was lekker bezig, zat tjokvol inspiratie, maar gaandeweg de nacht vond ik dat het gezichtje van Remi niet genoeg op dat van mijn zoon leek. Ik heb het er tot zeven keer toe uitgesneden en opnieuw ingepast met een blanco stukje tekenpapier, als een puzzel. Telkens weer dat gezichtje, eindelijk was ik tevreden, want ook de lasnaden moesten onzichtbaar zijn. Maar het is gelukt.
Je zou zeggen, begin dan overnieuw, maar de tekening was zo goed als klaar en was verder helemaal naar mijn zin, dan is het echt zonde om het hele proces opnieuw te moeten aanvangen.
Hoe gaat dat nu precies: een boek illustreren? Hoe gaat u te werk?
Ik krijg de opdracht van de uitgever, met de waarschijnlijke/voorlopige titel en een globale inhoud van het verhaal. De titel is natuurlijk belangrijk want de tekening moet daar op aan sluiten. In ruime zin. Ook is het niet de bedoeling dat je het hele verhaal al verklapt op het omslag.
Soms ligt er al een heel plan klaar, dan wil de opdrachtgever dat ik het exact zo doe, maar meestal heb ik de vrijheid het op mijn manier vorm te geven.
Ik maak een schets en als die is goedgekeurd ga ik aan de slag. Vaak wordt een tekening toch nog iets anders dan ik heb aangegeven op de schets, maar het is zelden afgekeurd. Heel veel later als de doos met een stapel nieuwe boeken binnenkomt ben ik in eerste instantie niet tevreden met het resultaat. Moet erg wennen aan alle tekst die er op het omslag bijhoort en de kleuren die vaak anders uitpakken dan het oorspronkelijke werk. Wéér later, vaak een jaar of zo, kijk ik terug en denk dan, hmm, dat gaat toch wel.
Waar tekent u het liefst?
Ik werk thuis. Mijn woonkamer is tegelijk mijn werkkamer. Meer atelier dan woonkamer. Dat is niet erg want tekenmateriaal, en zéker als er een tekening op mijn tafel ligt is gewoon mooi om naar te kijken en hoeft dus niet altijd te worden opgeruimd. Ik woon er nog niet zo lang maar het gaat prima zo. Het licht is precies goed en het is er heerlijk rustig.
Heeft u nog andere hobby’s of bezigheden naast uw werk als illustrator?
Ik ben handig met stoffen en naald en draad, dus naai van alles. kleding, gordijnen, kussens. laatst nog heb ik weer het wiegje van een nichtje bekleed. De wieg waar mijn kinderen en alle babyneefjes en nichtjes daarna ook in gelegen hebben.
Ik hou van autorijden in verre landen en bergwandelen, maar dat doe je hooguit ééns in het jaar. Fotograferen is een andere hobby van me. Verder kook ik graag voor vrienden en familie thuis. Ik bezoek het museum als het even kan en ben dol op film.
Maar lezen doe ik het liefst. Ieder vrij moment. Heerlijk de krant aan de grote tafel bij het ontbijt en een Nespresso. En 's nachts als ik nóg niet in slaap kan komen. Zonder boek (op voorraad) voel ik me niet compleet.
